Công nhân Xí nghiệp đầu mối Trịnh Xá-Long Tửu vớt bèo khơi thông kênh dẫn Trạm bơm Trịnh Xá.
Năm 2013, toàn tỉnh có hơn 1.700 ha lúa mùa bị úng ngập, trong đó gần 450 ha bị mất trắng. Rút kinh nghiệm từ vụ mùa năm trước, năm nay, ngành Nông nghiệp tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thi công các hạng mục công trình trọng điểm phục vụ chống úng. Các địa phương thường xuyên kiểm tra, giám sát tình trạng vi phạm hành lang công trình thủy lợi, tiến hành nạo vét kênh mương, khơi thông dòng chảy nâng cao năng lực tiêu úng.
Đến Xí nghiệp đầu mối Trịnh Xá-Long Tửu (Công ty TNHH một thành viên KTCTTL Bắc Đuống) những ngày cuối tháng 5, chúng tôi chứng kiến không khí lao động hăng say của hàng chục công nhân đang vớt bèo, khơi thông dòng chảy tại kênh dẫn nước vào trạm bơm công nghiệp. Ông Dương Ngọc Lý, Phó Giám đốc Xí nghiệp cho biết: “Để nâng cao năng lực tiêu úng cho trạm bơm công nghiệp, toàn bộ 8 tổ máy do Liên Xô sản xuất trước đây đã được thay thế bằng máy bơm EBARA, ngoài ra một số hạng mục khác như bể hút, cửa ngăn rác cũng mới được đưa vào sử dụng, tuy nhiên lượng bèo rác đổ về kênh dẫn quá lớn, nên Xí nghiệp phải huy động công nhân thực hiện trục vớt khơi thông dòng chảy”.
Cũng theo ông Lý, đến thời điểm hiện nay toàn bộ phương án phòng chống úng, lụt bão của các xí nghiệp trong hệ thống nói chung và đầu mối Trịnh Xá nói riêng đã được xây dựng hoàn chỉnh và phù hợp với từng khu vực. Xí nghiệp đủ vật tư cho việc chống lụt, bảo đảm đầy đủ máy móc trong việc tiêu úng nếu có mưa lớn xảy ra.
Với nhiệm vụ tiêu úng cho hơn 46.000 ha lúa mùa của các huyện Quế Võ, Tiên Du, Yên Phong, thị xã Từ Sơn và thành phố Bắc Ninh, Công ty TNHH một thành viên KTCTTL Bắc Đuống đang tập trung chuẩn bị các phương án, nhân lực, vật tư, phương tiện sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống mưa bão. Mục tiêu mà Công ty đặt ra là bảo đảm an toàn cho diện tích lúa trong lưu vực phục vụ.
Hiện, Công ty có 40 trạm bơm công nghiệp tham gia tiêu úng, trong đó có 14 trạm chuyên tiêu, 26 trạm tưới tiêu kết hợp với tổng công suất tiêu gần 860.000 m3/h. Tuy nhiên, khó khăn hiện nay là tình trạng máy móc, thiết bị qua nhiều năm sử dụng đã xuống cấp, hệ thống công trình bị xâm lấn gây ách tắc dòng chảy. Vì vậy, để chủ động tiêu úng, phục vụ sản xuất, Công ty đã sớm xây dựng kế hoạch phòng chống úng cho vụ mùa năm 2014, triển khai đến tất cả các đơn vị, địa phương trong lưu vực.
Công ty kiểm tra toàn bộ 51 cống dưới đê và hơn 250 hạng mục công trình thủy nông, nhà máy, phân công nhiệm vụ cho các Xí nghiệp thành viên chuẩn bị vật tư, phương tiện dự phòng; tổ chức tập huấn phòng, chống lụt bão, cứu hộ cứu nạn cho lực lượng làm nhiệm vụ ứng cứu. Để nâng cao năng lực tiêu úng, Công ty chủ động đề xuất với UBND tỉnh phê duyệt danh mục công trình chống úng phục vụ sản xuất nông nghiệp bảo đảm 100% tổ bơm vận hành tốt khi có tình huống xảy ra.
Ông Nguyễn Đức Hải, Phó Giám đốc Công ty cho biết: “Với công suất hiện có hơn 200.000 m3/s, nhưng thực tế, tính toán theo hệ thống tưới tiêu mới của tỉnh thì đáp ứng đầu mối công suất là phải hơn 300.000 m3/s. Cho nên hiện nay công suất của toàn hệ thống đang thiếu, chỉ đạt 65% công suất theo đúng yêu cầu của hệ số tưới tiêu mới, theo Quyết định 176 của UBND tỉnh. Công ty đang có kiến nghị với các cấp có thẩm quyền để bổ sung đầu mối, nâng cao năng lực tiêu thoát, bởi vì hệ thống công trình, máy móc của Công ty qua nhiều năm sử dụng đã xuống cấp nên khi mưa lớn xảy ra trong thời gian rất ngắn thì khó tránh khỏi việc ngập úng cục bộ”.
Mùa mưa bão đã cận kề, việc chống ngập úng nội đồng đang trở thành nhiệm vụ quan trọng không chỉ với các đơn vị thủy nông mà còn với tất cả các địa phương. Sự chủ động xây dựng kế hoạch, phương án, nhân lực, vật tư, phương tiện… chính là cơ sở để các Công ty thủy nông hoàn thành nhiệm vụ chống úng năm 2014.
